Özet:
Bu çalışmanın amacı evsel katı atıkların önemli bir kısmını içeren organik atıklar ile atıksu arıtma tesislerinden kaynaklanan arıtma çamurlarının farklı oranlarda karıştırılarak kompost üretilmesi ve üretilen kompost kalitesinin belirlenmesidir. Kompostlaştırma için 40 cm çapında ve 100 cm yüksekliğinde 6 adet reaktör kullanılmıştır. Kompost üretiminde kullanılan arıtma çamurları İSKİ Paşaköy İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi'nden, kentsel katı atıklar ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kompost ve Geri Kazanım Tesisi'nden temin edilmiştir. Çalışma süresince reaktörlerden elde edilen numunelerde pH, su muhtevası, uçucu katı madde muhtevası (UKM), toplam Kjeldahl azotu (TKN) ve toplam organik karbon (TOK) analizleri gerçekleştirilerek kompost prosesi takip edilmiş, kompostlaştırma işlemi tamamlandıktan sonra oluşan kompost kalitesinin belirlenebilmesi amacıyla da Fermantasyon Derecesi (Rottegrad Deneyi), Fitotoksisite Analizi (Bitkiye Uygunluk Analizi), Salmonella Testi (Hijyen Testi) ve Ağır Metal (bakır, kurşun, demir, nikel, çinko, krom) analizleri gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, her bir reaktöre yerleştirilmiş olan dijital termometreler vasıtasıyla kompost yığınındaki sıcaklık değişimleri izlenmiştir. Dewar testi sonuçlarına göre sadece R1 reaktöründen elde edilen kompostun olgun kompost sınıfına girdiği, R2 ve R3 reaktörlerinden elde edilen kompostun IV. Sınıf kompost grubuna dahil olduğu belirlenmiştir. Bitki Büyüme Performans Standartlarına göre R1, R2 ve R3 reaktörlerinden elde edilen kompost numuneleri çok olgun kompost, R4, R5 ve R6 reaktörlerinden elde edilen kompost ise olgun olmayan kompost sınıfına girmektedir. Çalışma kapsamında elde edilen kompost ürününden alınan numunelerde hijyeni belirlemek üzere yapılan Salmonella testleri sonuçları, kompost numunelerinin Salmonella açısından hijyenik olduğunu göstermiştir. Nihai üründe en yüksek ağır metal içeriklerine arıtma çamurunun fazla olduğu reaktörlerin sahip olduğu belirlenmiştir.
