Özet:
Bu çalışmada, tavuk çiftliklerinden kaynaklanan atıkların bertarafi araştırılmıştır. Bu amaçla, anaerobik çürütme esasına dayanan biyogaz teknolojisi kullanılarak sistemin fizibilitesi değerlendirilmiştir. Türkiye'deki tavuk atıkları potansiyeline göre, üretim kapasitesi ve tavuk atıkları problemi nedeniyle Çorum ili için bir pilot çiftlik tasarlanmıştır. Birinci bölümde, biyogaz sisteminin Türkiye için önemi, çalışmanın kapsamı ve amacı kısaca açıklanmıştır. İkinci bölümde, biyogaz teknolojisinin ana kavramları (biyogazm özellikleri ve bileşimi, biyogaz sisteminin avantaj ve dezavantajları, biyogaz sistemi ile kompost teknolojisinin kıyaslanması, biyogaz üretim aşamaları ve biyogaz üretimi etkileyen ana parametreler) detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Üçüncü bölümde, dünyadaki ve Türkiye'deki biyogaz tesisleri kısaca izah edilmiştir. Dördüncü bölümde, küçük ve büyük ölçekli biyo-reaktör tipleri detaylı bir şekilde incelenmiştir. Biyo-reaktör tiplerine göre, küçük ölçekli bir anaerobik çürütücü pilot çiftlik için en uygun çürütücü olarak göz önüne alınmıştır. Beşinci bölümde, biyogaz tesislerinin işletilmesi ve inşası incelenmiştir. Örneğin; ısıtma ve karıştırma sistemleri, gaz toplama ve çürütücü hacmi hesabı, günlük gaz üretiminin hesaplanması vb. kısaca açıklanmıştır. Altıncı bölümde, gazın ve gübrenin değeri açıklanmış ve aynı zamanda sulu atığın tarımsal uygulamalar için fizibilitesi değerlendirilmiştir. Yedinci bölümde, tavuk yetiştiriciliği (kümesler, gerekli ekipmanlar ve inşaat uygulamaları vb.) ve hayvan atıklarının özellikleri kısaca izah edilmiştir. Sekizinci bölümde, Çorum ilindeki tavuk atıkları incelenmiş ve Ankara yolu üzerindeki bir tavuk yetiştirme çiftliği için söz konusu biyogaz pilot tesisi tasarlanmıştır. Son bölümde, çalışmada elde edilen sonuçlar değerlendirilmiş ve açıklanmıştır. Önerilen biyogaz pilot tesisinin plan ve kesit çizimleri, çalışmanın en son kısmına Ek olarak ilave edilmiştir. Anahtar kelimeler : Biyogaz, anaerobik çürütme, gübre, tavuk atıkları, biyogaz reaktörü, biyogaz tesisi, biyo-reaktörler. xiii
