Özet:
Insanoglu daima daha rahat ve modern bir hayata ulasmak için çaba sarf etmistir. Gelisenteknoloji destegi ile sanayinin ilerlemesine ve artan nüfusa paralel olarak petrol ve petroltürevi ürünlerin kullanimi hiz kazanmistir. Bununla birlikte dogal kaynaklarin hizlatüketilmesi, sürekli atik olusumu, havaya, suya ve topraga yüklenen kirlilik neticesindeekolojik denge bozulmus, insan hayatini tehdit edici boyutlara ulasmistir. Olusan çöp daglari,zehir akan nehirler, verimi gitgide düsen toprak, solunamaz haldeki hava bunun sonuçlaridir.Türkiye `de yilda yaklasik 400.000 ton madeni yag tüketilmekte olup 200.000 ton atik yagolustugu tahmin edilmektedir. Avrupa Birligi ile uyum süreci çerçevesinde uygulamaya alinanAtik Yaglarin Kontrolü Yönetmeligi ile birlikte yasal kayit altindaki 2004 yili rakamlarinabakildiginda kota kapsaminda toplanmasi gereken 15.340 ton atik yagin yalnizca 3.341tonunun toplandigi görülmektedir.Bu çalismada atik yaglarin yönetimi kapsaminda gelismis ülkelerde uygulanan atik yagyönetim modelleri ve Türkiye `de mevcut durum incelenmistir. Arastirma içerisinde yagtürleri ve atik yagin karakteristik özellikleri, gerikazanim teknolojileri, Fransa, Almanya,Italya, Birlesik Krallik ve Yunanistan `daki uygulama örnekleri yer almaktadir. Arastirma `dabu ülkelerdeki atik yag yönetim modelleri incelenerek Türkiye `nin uygulamadaki eksiklikleriortaya konmustur. Bu baglamda Türkiye `de atik yag yönetimi bilincinin halen mevcutolmadigi, bu bilincin yerlestirilmesi için halkin egitim ve bilgilendirme çalismalariningerekliligi belirtilmistir. Veri tabani olusturmak üzere envanter çalismalarinin baslatilmasi,atik yag yönetiminin ülke geneline yayilmasi için toplama-tasima organizasyonunungenisletilmesi ve gerikazanim tesislerinde ne gibi düzenlemelerin yapilmasi gerektigianlatilmak istenmektedir.Anahtar kelimeler: Atik yaglar, atik yaglarin yönetimi, toplama, tasima, gerikazanim,Avrupa Birligi uygulamalari,Türkiye `de mevcut durum
