Özet:
Bu çalışmada İstanbul Boğazı'nda Karadeniz'den Marmara Denizine doğru akan üst tabakada Fosfor Değişim Modeli uygulanmışta. Bu modelle Karadeniz'in İstanbul Boğazı bağlantısında KO ölçüm istasyonundan İstanbul Boğazı'mn Marmara Denizi ile bağlantı noktası B2 ölçüm istasyonu arasındaki mesafede phytoplankton bünyesinde bulunan inorganik fosfor konsantrasyonundaki değişim incelenmiştir. İstanbul boğazının morfolojik ve atmosferik şartları 1996 yılı içinde mevsimlere ve aylara göre nasıl bir değişimin olduğu incelenmiştir. İstanbul Boğazındaki akış, Karadeniz ile Marmara Denizi su yüzü kotu arasındaki ortalama 55 cm'lik fark ile Marmara denizin %3.85 ve Karadeniz'in %1.75'lik tuzluluğun oluşturduğu yoğunluk farkından meydana gelmektedir. İstanbul Boğazı'nda üst tabakada, yani Karadeniz'den Marmara Denizi'ne doğru olan ortalama akıntı hızı 0.5-0.6 m/s'dir. Marmara Denizi'nden Karadeniz'e doğru olan alt tabakadaki akıntı hızı ise 0.4-0.5 m/sn'dir. İstanbul Boğazı'nda 1996 yılı içinde M23, B2, B7, B13, KO, KOI istasyonlarında 5 m ve 50 m derinliklerde inorganik fosfor ve NO3+NO2 konsantrasyonları aylık olarak ölçülmüştür. Bunun sonucunda K0 ile B2 istasyonları arasında inorganik fosfor konsantrasyonlarında yıllık ortalama değerde üst tabakada %14'lük bir atış alt tabakada %30'luk bir azalma gözlenmiştir. K0 istasyonunda 5 m derinlikte yapılan phytoplankton konsantrasyon değerleri fosfor değişim modelinde kullanılarak phytoplankton bünyesinde bulunan inorganik fosfor konsantrasyonu değişimi K0 ile B2 istasyonu arasında incelenmiştir. Uygulanan Fosfor Değişim Modeli ile elde edilen sonuçların değerlenilmesiyle istanbul Boğazı boyunca üst tabakada bulunan Pyhtoplanktondan kaynaklanan inorganik fosfor konsantrasyonunda %78'lik bir azalma görülmüştür. Anahtar Kelimeler:İstanbul Boğazı, Fosfor Değişim Modeli, Ötröfikasyon, Phytoplankton Kinetiği, Özümleme Kapasitesi xı
