Abstract:
Halka açılan şirketlerin fiyat performansları üzerine yapılan çalışmalarda, ilk halka
arz fiyatının genellikle düşük olarak belirlendiği gözlemlenmektedir. Zamandan ve
mekandan bağımsız olarak gözlemlenen bu olgu, literatürde düşük fiyatlandırma
olarak isimlendirilmektedir. Düşük fiyatlandırmanın varlığının araştırılmasında ilk
gün performansı önemli bir gösterge olup, bu performansın belirlenmesinde genel
olarak ilk gün kapanış fiyatının kullanımı ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada, düşük
fiyatlandırmanın varlığının araştırılmasında ilk gün kapanış fiyatının yanı sıra ilk gün
açılış fiyatı da kullanılmış ve ilk halka arzı gerçekleşerek 2 Şubat 2007 – 2 Şubat
2019 tarihleri arasında BİST’te işlem görmeye başlamış 137 şirketin verileri
kullanılarak, ilk gün kapanışta ve açılışta düşük fiyatlandırmanın varlığı ile ilk gün
gün içi getirisinin varlığı araştırılmıştır. Buna ek olarak, halka açılma oranının ilk
gün kapanıştaki ve açılıştaki düşük fiyatlandırmaya olan etkisi araştırılmıştır.
Çalışmanın kapsamı BİST’te açılış seansı uygulamasının başlangıcına göre
belirlenmiştir. Kapsam dahilindeki şirketler aynı zamanda 2007-2018 döneminde ilk
halka arzı gerçekleşmiş şirketlerdir. Düşük fiyatlandırmanın varlığına dair yapılan
araştırmanın sonucuna göre piyasa getirisine göre düzeltilmiş (anormal/normalüstü)
ilk gün kapanış getirisi %5,33 piyasa getirisine göre düzeltilmiş ilk gün açılış getirisi
%3,11 olarak bulunmuştur. Sonuçlar anlamlı olup BİST’te ilk gün kapanışta ve
açılışta düşük fiyatlandırmanın varlığından söz edilebilir. İlk gün açılışta
gözlemlenen düşük fiyatlandırmanın kapanışta gözlemlenenin %58,35’ine tekabül
etmesi piyasanın düşük fiyatlandırmanın varlığını hemen algılayamadığını
göstermekte ve gün içi getirisine işaret etmektedir. İlk gün gün içi getirisinin
varlığının araştırılmasının sonucunda piyasa getirisine göre düzeltilmiş ilk gün gün
içi getirisi %2,17 olarak bulunmuştur. Sonuç anlamlı düzeyde olup, BİST’te ilk gün
gün içi getirisinin varlığından söz edilebilir. Bu sonuç ilk halka arza katılmadan da
düşük fiyatlandırmadan faydalanılabileceğini göstermektedir. Son olarak halka
açılma oranının düşük fiyatlandırmaya olan etkisi üzerine yapılan araştırmada, halka
açılma oranlarına göre gruplandırılmış şirketlerin hem ilk gün kapanıştaki düşük
fiyatlandırma miktarları arasında hem de ilk gün açılıştaki düşük fiyatlandırma
miktarları arasında anlamlı düzeyde bir farklılık tespit edilememiştir. Bir başka
ifadeyle halka açılma oranının ilk gün kapanıştaki ve açılıştaki düşük
fiyatlandırmaya anlamlı düzeyde etkisi bulunamamıştır.