Özet:
Görsel-işitsel çeviri çoklu ortam araçlarının yaygınlaşmasıyla çeviribilimin bir alt dalı
haline gelmiştir. Görsel-işitsel çeviri, görsel ve işitsel kanallardan gelen çok göstergeli
metni, erek dil izleyicisi için çeviri aracılığıyla anlaşılır hale getirir. Görsel-işitsel
çeviri türleri arasında ‘alt yazı çevirisi’ çeviri ihtiyacına en hızlı yanıt veren çeviri türü
olarak kabul edilmektedir. Bu bağlamda, piyasaya çevirmen yetiştiren çeviribilim
bölümlerinde başta alt yazı çevirisi olmak üzere tüm görsel-işitsel türlerde eğitim
verildiği görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de “alt yazı çevirisi eğitiminin”
akademide nasıl konumlandığını ve piyasada nasıl karşılık bulduğunu ortaya
çıkarmaktır. Araştırmada temel olarak, alt yazı çevirisi eğitimi derslerinin nasıl
yapılandığı tespit edilmektedir. Buradan hareketle, temel çeviri edinçleri ile birlikte
alt yazı çevirisi edinçlerinin neleri kapsadığı incelenmiş ve bu edinçlerin alt yazı
eğitimini nasıl şekillendirdiği gözlemlenmiştir. Ayrıca, çalışma alt yazı çevirisi
sektöründe piyasa ve akademi arasındaki ilişkiye ışık tutan bir nitelik taşımaktadır.
Çalışmada, nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve doküman analizi, görüşme
formu, anket ve gözlem yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma için iki anket
tasarlanmıştır. Ders kazanımları anketi öğrencilerin alt yazı çevirisi eğitimine yönelik
düşüncelerini ortaya çıkarmak için uygulanmıştır. Alt yazı eğitiminin piyasada nasıl
karşılık bulduğunu belirlemek için işverenlere alt yazı çevirmeni işe alım anketi
uygulanmıştır. Öğrencilere uygulanan anketin tutarlılığını saptamak üzere rastgele
seçilen iki üniversitede ders gözlemi yapılmış ve bu gözlemlerin bulgularına yer
verilmiştir. Araştırma, Türkiye’de alt yazı çevirisi eğitimi ve yürütme biçimlerine
odaklanmaktadır; bu nedenle sadece Türkiye’deki uygulamalarla sınırlıdır.