Özet:
Türkçe eğitimi “anlama becerileri ve anlatma becerileri” olmak üzere iki
boyutta ele alınmaktadır. “Anlatma becerileri” konuşma ve yazma; “anlama
becerileri” dinleme ve okuma olarak adlandırılmaktadır. Alıcı ve üretici beceriler
olarak da adlandırılan bu becerilerin en temel ayrımı kişinin öğrenme sırasındaki
konumudur. Birey, aktarıcı konumunda olduğu eğitim ve öğrenme ortamında
konuşma ve yazmayı kullanırken, alıcı olduğu ortamda dinleme ve okuma
becerilerini kullanmaktadır. Bu, iletişimin doğal döngüsünün sonucudur. Okuma
diğer beceriler içerisinde öğrenmenin en önemli aracı olarak bilinmektedir. Eğitim
hayatının temel unsuru olan okuma becerisi; yazılı metindeki harfleri, akabinde gelen
sözcükleri ve diğer mefhumları tanıması ve anlamlandırmasıdır. Okuma sırasında en
temel fizyolojik gereksinimlerden olan görme ve seslendirme kullanılmakla beraber,
bilişsel düzeyler de aktif olarak kullanılmaktadır. Okumanın alt başlıklarından olan
eleştirel okuma; okunan herhangi bir materyal üzerine fikrî muhasebe etme,
değerlendirme ve kendi çıkarımlarını kullanmayı alışkanlık edinme olarak
tanımlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı “Wisc-R, Stanford- Binet” testleri
sonucunda üstün yetenek ve zekâları belgelenmiş ortaokul7. Sınıf öğrencilerinin
eleştirel okuma becerilerini saptamak için geliştirilen özgün içerikli etkinliklerin
öğrencilerin eleştirel okuma becerisi üzerindeki etkisini ortaya koymaktır.
Araştırmada kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Deneysel süreç öncesinde
ön- test uygulanmış 6 haftalık eğitim öğretim sürecinin sonunda son test
uygulanmıştır. SPSS verileri neticesinde geliştirilen özgün içerikli etkinliklerin üstün
yetenekli ve zekâlı öğrencilerin eleştirel okuma becerisi üzerinde çalışma grubunun
lehine bulgulara ulaşılmıştır.
