Özet:
Bu araştırmanın amacı: Ortaöğretim 12. Sınıf öğrencilerinin, gölge eğitim kapsamında özel ders eğilimlerini ve özel derse yönelik paydaşların (öğrenci, veli ve eğitim uzmanları) görüşlerini belirlemektir. Araştırma kapsamında nicel ve nitel yöntemler bir arada kullanıldığından karma yöntemlerden açıklayıcı sıralı desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel örneklemini, tabakalı örneklem yöntemi ile belirlenen ve 4 kategoriden (düşük, orta, yüksek başarılı okullar ve özel okul) oluşan 735 ortaöğretim 12. Sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. 18 form eksik hatalı veya yanlış doldurulduğu için 717 form değerlendirmeye alınmıştır. Araştırmanın nitel örneklemini ise 11 ortaöğretim 12.Sınıf öğrencisi, 7 öğrenci velisi ve 5 eğitim alan uzmanından (bir özel öğretim kurucusu, bir Milli Eğitim Bakanlığı Genel Müdürü, bir televizyon programcısı ve iki gazeteci) oluşturmaktadır. Nicel verilerin toplanmasında tez kapsamında geliştirilen “Özel Ders Eğilim Ölçeği” kullanılmıştır. Nitel verilerin toplanmasında ise öğrenci, veli ve eğitim uzmanı yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde SPSS 22.0 ve Lisrel 8.51 paket programları kullanılmıştır. Nicel analizlerde; Betimsel Analizler, Bağımsız Örneklem t- Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Açımlayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analizi yapılmıştır. Nitel veri analizinde Microsoft Excel ve Nvivo 8 paket programlarından faydalanılmıştır. Nitel verilerin analizinin yapılması için içerik analizi tercih edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular nicel bulgular bağlamında incelendiğinde öğrencilerin özel ders eğilim düzeylerinde; cinsiyet, okul türü, aile geliri, anne eğitim düzeyi ve özel ders alma durumu anlamlı değişkenlerden, anne- baba mesleği ve baba eğitim durumu anlamlı değişkenler değildir. Nitel bulgular incelendiğinde ise katılımcılar belirttikleri görüşlerin genel olarak; özel derse yönelim nedeni, özel derse yönelik genel görüşler, özel derse yönelik yöntemsel görüşler, çözüm önerileri ve metafor başlıkları altında toplandığı tespit edilmiştir.
