Özet:
Genellikle sabit ve dogrusal parametrelerle ifade edilmiş belirsiz parametrelere
sahip dinamik sistemlere uygulanan dogrudan uyarlamalı kontrol felsefesi, sıralı
ve noktasal bir güncelleme mekanizmasına dayanmaktadır. Bununla birlikte,
belirsiz sinyal bilinen bir periyot ile periyodik olsa bile, dinamik sistemde zamanla
degişen bilinmeyen sinyallerin varlığında standart doğrudan uyarlamalı kontrol
yöntemi uygulanamamaktadır. Bilinmeyen periyodik sinyaller Fourier serisine
genişletilebilmektedir ve bilinen periyodiklige sahip belirsiz bir sinyal sonsuz sayıda
entegratör operatörü tarafından uyarlanabilmektedir. Bu yaklaşım pratikte uygun
olmadıgından, sürekli-zamanlı sistemler için her bir periyot boyunca periyodik
belirsiz sinyaller için fark tipi noktasal entegrasyona dayalı periyodik uyarlamalı
kontrol yapısı literatürde tanıtılmaktadır. Ancak, bu çalışmalarda incelenen dogrusal
olmayan dinamik sistemlerdeki belirsiz periyodik sinyallerin frekansları degişken
degildir. Öte yandan, fırçasız doğru akım motorları (FDAM) ve sabit mıknatıslı
senkron motorlar (SMSM) gibi birçok dinamik sistemde bilinmeyen periyodik dalga
biçimlerinin zaman alanında frekansı degişkendir. Bu tez çalışmasında, bahsedilen
bu sorunları çözmek için, zaman degişkeni dönüştürülerek periyodik belirsiz dinamik
sistem yeniden formüle edilmektedir, ardından bilinmeyen periyodik sinyallerin anlık
tahmin degerlerini kullanan periyodik uyarlamalı kontrolör geliştirilmektedir. Öte
yandan, önerilen kontrol yapısını elde etmek için gerekli olan tek ön bilgi, dönel
dinamik sistemlerin periyodiklik değeridir.
Bu çalışmada, yukarıdaki motivasyonlardan hareketle, bir sınıf degişken frekanslı
periyodik dogrusal olmayan dinamik sistem için modifiye edilmiş periyodik uyarlamalı
kontrol önerilmektedir. Burada, söz konusu degişken frekansın dinamik sistemin
durumuna baglı olarak sabit bir değer aldığına dikkat etmek önemlidir. Birinci ve
ikinci bölümde genel literatür taraması, matematiksel notasyon ve altyapı tanıtıldıktan
sonra, önerilen kontrolcü yapısının matematiksel olarak elde edilmesi ve yakınsama
analizi üçüncü bölümde verilmektedir. Sonraki iki bölümde, degişken frekanslı
uygulamalarda önerilen kontrolcünün performansını ve etkinligini doğrulamak
amacıyla, periyodik olarak degişen belirsiz sinyallere sahip iki temel sistem ele
alınmaktadır. Tez, önerilen periyodik kontrolcü yapılarının iki ana örnek üzerinden
analiz ve sentezleri ile devam etmektedir. Son olarak, her bir örnek durum için
önerilen kontrolcü inşasının parametre degişimine karşı etkinliğini ve başarısını
göstermek için pratik uygulamadaki tüm konuları dikkate alan ayrıntılı benzetim
çalışmaları başarıyla gerçekleştirilmektedir.
