Özet:
Hazır beton üretimi bir endüstriyel işlemdir. Hazır beton üretiminin sürecinin kontrolü de istatistiksel kontrol yöntemleri ile yapılmaktadır. Shewhart diyagramları ve Cusum diyagramları sürecin kontrol altında olup olmadığım kontrol etmekte kullanılırlar. Eğer süreç kontrol altında değilse gerekli müdahaleler yapılmaktadır. Shewhart kontrol diyagramlarında yatay eksende zaman veya numune numarası, düşey eksende betonun ölçülen özelliği işaretlenir. Yatay limit çizgileri diyagrama işlenir. Limit çizgileri sürecin kontrol allında olup olmadığım denetlemeye yarar. Limit çizgileri dışına taşan noktalar olursa, süreç kontrol dışında demektir ve müdahale gerekir. Limitler daha önceden elde edilen sonuçların istatistiksel analizi sonucunda belirlenir. Cusum kalite konrol yöntemi betonun ortalama dayanımının, standart sapmasının ve diğer özelliklerinin uygunluk kriterlerine uyup uymadıklarım kontrol etmek için kullanılırlar. Cusum diyagramını çizmek için hedef değer elde edilen deney sonuçlarının değerlerinden çıkarılarak daha sonra kümülatif olarak toplanırlar. Cusum diyagramları daha az sonuçla sürecin kontrol altında olup olmadığını eğrinin eğimi ile belli eder. Cusum yöntemiyle değişimin tarihi ve büyüklüğü kolaylıkla tespit edilebilir. Cusum' un kontrol parametresi diyagramın eğimidir. Türkiye' de daha çok Shewhart kontrol diyagramları kullanılmaktadır. Ancak Cusum kontrol diyagramlarının kullanılmasının yaygınlaşmasıyla kalite kontrol denetiminde daha verimli sonuçlar elde etmek mümkündür. Çalışmada bu yöntemlerle ilgili sayısal örnek çözülmüştür.