İlkokul öğretmenlerinin sınıf yönetimi konusunda düşünceleri

Abstract

Bu araştırmada ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi konusunda düşüncelerini belirlemek, sınıfta karşılaştıkları istenmeyen davranışlar ve bu davranışlarla başa çıkma konusunda yaklaşımlarını belirlemek, sınıf ortamının düzenlenmesi ve olumlu iklim oluşturulması, uygun olmayan öğrenci davranışlarının önceden tespit edilerek önlenmesi, kurallara uyumun sağlanmasıyla ilgili öğretmenlerin görüşlerinin alınması amaçlanmıştır. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tarama araştırmasında desenlenmiştir. Araştırma Büyükçekmece, Beylikdüzü, Esenyurt, Avcılar, Başakşehir, Beşiktaş, Küçükçekmece ilçelerinde yer alan toplam 20 devlet okulu ve 9 özel okulda görev yapan 313 sınıf öğretmeniyle yürütülmüştür. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Sınıf Yönetiminde Öğretim Etkinlikleri Ölçeği ve Sınıf Yönetimi Anketi ile toplanmıştır. Verilerin analizinde t testi, frekans, yüzde, korelasyon, Mann Whitney U testi, Levene testi, varyans analizi (One Way ANOVA) testi, çoklu karşılaştırma Tukey testi, Kruskal Wallis testi, Ki Kare testi uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, sınıf öğretmenlerinin hem öğrenci merkezli hem de öğretmen merkezli öğretim etkinlikleri kullandığı ancak öğrenci merkezli öğretim etkinliklerini daha fazla tercih ettiği görülmüştür. Özel okullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretim etkinliklerini daha fazla benimsediği tespit edilmiştir. Sınıf öğretmenlerinin öğretim etkinlikleri çalıştıkları okul türüne, eğitim fakültesinden ve sınıf öğretmenliği bölümünden mezun olma durumuna, yüksek lisans yapma durumuna, kıdeme, okullarındaki çalışma süresine, ders verdikleri öğrenci sayısına göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Sınıf öğretmenlerinin sınıf kurallarına uyumun sağlanması maddeleri içerisinde en çok “kurallara uyarak öğrencilere model olma” davranışını gösterdiği belirlenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin en az ise “kurallara uyulduğunda ödül yöntemini kullandığı” ve “kurallar ihlal edildiğinde cezaya başvurduğu” tespit edilmiştir. Sınıf öğretmenlerinin istenmeyen davranışların önceden tespit edilerek önlenmesi maddelerine vermiş oldukları cevaplar incelendiğinde öğretmenlerin en çok “beklediği davranışı öğrencilere açıklama”, en az ise “planlama çalışmalarına öğrencileri katma” maddesini gerçekleştirdiği belirlenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin cevapları doğrultusunda sınıflarda en çok görülen istenmeyen davranışın “arkadaşlarını sürekli şikayet etmek” olduğu görülmektedir. İstenmeyen davranışlar içerisinde en az görülen davranışın ise “hırsızlık yapmak” olduğu belirlenmiştir. Sınıf öğretmenleri istenmeyen davranışlarla karşılaştıklarında en çok kullandıkları yöntemin “sorunun nedenini araştırmak”, en az kullandıkları yöntemin ise “fiziksel ceza” yöntemi olduğu görülmüştür.