Abstract:
Alphonse Daudet‘nin Lettres de mon moulin adlı eserinin Türk Edebiyatı'nda çocuk
romanı olarak alımlanması ve eserin iki dönem çevirisinin çoğul-dizge kuramı
çerçevesinde incelenmesi tezin konusunu oluşturmaktadır. Alphonse Daudet‘nin
Lettres de mon moulin adlı eseri, kaynak kültürde çocuk edebiyatı adı altında
sınıflanmamış olsa da, eser Türkçeye Değirmenimden Mektuplar başlığıyla ilk olarak
1943 yılında yazar, şair, çevirmen Sabri Esat Siyavuşgil tarafından çevrilmiştir. Eser
halen, Türk çocuk edebiyatı kapsamında görülmektedir ve T.C. Milli Eğitim
Bakanlığı‘nın 100 Temel Eser‘de listesinde yer almıştır. Tezde, Değirmenimden
Mektuplar’ın çocuk edebiyat türü altında yer almasının, Itamar Even-Zohar‘ın
çoğul-dizge kuramı çerçevesinde incelenmesi ve bu araştırmanın artsüremli bulguları
ışığında çeviri sürecinin, çeviri ediminin ve çeviri eserin nasıl bir değişimden geçmiş
olduğunun ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır.
Tezin kapsamı, artsüremli bir inceleme yapabilmek adına çoğul-dizge kuramı
çerçevesinde dünya ve Türk çocuk edebiyatının tarihsel sürecinin araştırılmasından,
kaynak eser ile 1943 ve 2017 yıllarında, Sabri Esat Siyavuşgil çevirisiyle
Değirmenimden Mektuplar başlığıyla gerçekleştirilen basımlarının, Itamar Even-
Zohar‘ın geliştirmiş olduğu çoğul-dizge kuramı çerçevesinde "yeterlilik" ve "kabul
edilebilirlik" normları gereğince incelenmesinden ve bu bulgular ışığında ilgili eserin
çevirisinin çocuk edebiyatı türü altında erek kültüre ve erek okura sunulmuş
olmasının nedenlerinin araştırılmasından oluşmaktadır.
Yöntem kapsamında, çeviri eserin çocuk edebiyatı türü altında sunulmuş olması
nedeniyle tezin kuramsal çerçevesi içinde çocuk edebiyatının bir tür olarak temel
unsur ve özellikleri belirlenecektir. Ardından Türkiye‘de çocuk edebiyatı çevirisi
çerçevesinde T.C. Milli Eğitim Bakanlığı‘nın 100 Temel Eser‘e yaklaşımı ve
hedeflediği değer incelenerek, genel bir tablo çizilecektir. -İkinci bölümde, çeviri
eserin 1943 ve 2017 yıllarındaki basımları çoğul-dizge kuramı çerçevesinde
incelenecek; sentez örnekler ışığında çevirilerin ―yeterli‖ ya da ―kabul edilebilir‖
değerlendirmelerinden hangisine daha çok uyduğu saptanmaya çalışılacaktır. Sonuç
bölümünde, iki dönem çeviri eserlerinin karşılaştırmasından eserin 1943 çocuk
edebiyatı bağlamındaki yeri ile 2017 bağlamındaki yeri ve bu durumun çeviri esere
etki ve sonuçları sunulacaktır.
