Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal yetkinlik ve rekabet düzeylerinin farklı erken çocukluk eğitimi programları açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada okul öncesi dönem çocuklarının sosyal yetkinlik ve rekabet düzeylerinin farklı erken çocukluk eğitimi programları açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu temel amaca bağlı olarak çocukların sosyal yetkinlik ve rekabet düzeyleri arasındaki ilişkiye bakılmış ve erken çocukluk dönemindeki çocukların sosyal yetkinlik ve rekabet düzeyleri çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi 2018-2019 eğitim öğretim yılında İstanbul’da bulunan Montessori, Waldorf ve MEB Okul Öncesi Eğitim Programlarından birinin uygulandığı okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 48-72 aylık 287 çocuktan oluşmaktadır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları, araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu”, Çorapçı ve diğerleri (2010) tarafından Türkçe uyarlaması yapılmış olan “Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme-30 Ölçeği” ve Uyanık-Balat, Akman ve Arslan-Çiftçi (2017) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Okul Öncesi Rekabet Ölçeği”dir. Farklı erken çocukluk eğitimi programlarında eğitim alan çocukların sosyal yetkinlik ve rekabet düzeylerini karşılaştırmak amacıyla Kruskal Wallis Varyans Analizi yapılmıştır. Okul Öncesi Rekabet Ölçeği (ORÖ) ve Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme-30 (SYDD-30) Ölçeğinin alt boyutları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla Spearman Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Ayrıca çocukların sosyal yetkinlik ve rekabet düzeylerinin demografik değişkenler açısından incelenmesi amacıyla Mann Witney-U testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına bakıldığında okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan erken çocukluk eğitimi programlarının çocukların sosyal yetkinlik ve rekabet düzeyleri üzerinde etkili olduğu görülmüştür. ORÖ ve SYDD-30 Ölçeğinin bazı alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Araştırmada, çocukların sosyal yetkinlik ve rekabet düzeylerinin çocukların yaşları ve cinsiyetlerine bağlı olarak farklılık gösterdiği de belirlenmiştir.