Abstract:
Okul öncesi dönemde özel gereksinimi olan çocukları desteklemek için yaygın olarak kullanılan müdahale programı kaynaştırma uygulamalarıdır. Kaynaştırma sürecini başarıya ulaşması için önemli faktörlerden biri öğrenme-öğretme sürecinde çocuğun ihtiyaçlarına göre uyarlama yapmaktır. Bu araştırma okul öncesi öğretmenlerini uyarlama hakkında bilgilendirmek amacıyla hazırlanan Uyarlama Eğitimi Programı (UEP)'nın okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimi ile i̇lgili düşünceleri, tutumları ve endişeleri üzerindeki etkisinin karşılaştırılmasını amaçlamaktadır. Araştırma karma yöntem araştırmalarından çok aşamalı karma desen üzerine kurgulanmıştır. Çok aşamalı desende gerçekleştirilen araştırmada, nitel ve nicel verilerden yararlanılmıştır. Çalışma 2019-2020 eği̇ti̇m-öğretim yılında gerçekleşmiş ve çalışmaya 38 okul öncesi öğretmeni katılmıştır. 38 öğretmen seçilirken amaçlı örnekleme yöntemi ve ölçüt örnekleme tekniği kullanılmıştır. Bu 38 öğretmenden sınıfında kaynaştırma öğrencisi olan 6 öğretmenle görüşmeler yapılmış elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilerek yorumlanmış ve UEP geliştirilmiştir. Daha sonra 38 öğretmene "Kaynaştırmaya İlişkin Düşünce, Tutum ve Endişe Ölçeği" ve "Etkinlik Planı Formu" veri toplama araçları ön test olarak uygulanmıştır. Sonrasında deney grubunda olan 19 öğretmene yönelik 10 hafta süren UEP uygulanmıştır. Kontrol grubunda olan 19 öğretmene hiçbir uygulama yapılmamıştır. 10 hafta sonunda her iki gruba aynı araçlar son test olarak uygulanmış ve 30 gün sonra deney grubuna izleme testi uygulanarak veriler analiz edilmiştir. Deneysel çalışma sonrasında nitel araştırma yöntemi kullanılarak öğretmenlerin programa ilişkin görüşleri içerik analizi ile analiz edilmiştir. Elde edilen tüm veri setleri karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Çalışma sonunda UEP'in okul öncesi öğretmenlerinin uyarlamaya ilişkin bilgilerini ve uygulamalarına olumlu yönde katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca UEP öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin tutumlarını olumlu yönde geliştirmiş, endişelerini azaltmaya katkı sağlamıştır. Ancak UEP'in öğretmenlerin kaynaştırmaya yönelik düşüncelerine etki ettiğini gösteren doğrudan bir sonuca ulaşılamamıştır. Araştırma sonunda gelecek araştırmacılara ve uygulamacılara; okul öncesi öğretmenlerinin öğretimsel uyarlama eğitimine ilişkin yeterliklerinin farklı programlarla desteklenmesi önerilmektedir.