Özet:
Bu çalışma ilkokul 4. Sınıf düzeyindeki öğrencilerin fen bilimleri dersinde "Maddenin Özellikleri" ünitesinde yer alan "Saf Madde ve Karışım" konusuna ait başarılarını tespit etme ve varsa kavram yanılgılarını ortaya koymayı amaçlar. Bu çalışma betimsel model kullanılarak yürütülmüş olup sonuçlar nitel olarak analiz edilmiştir. Çalışmanın araştırma grubunu İstanbul ilinde bulunan 3 farklı devlet okulunda 4. Sınıfta okuyan 433 öğrenci oluşturmaktadır. Veriler kavram başarı testi uygulanarak elde edilmiştir. Kavram başarı testi; çoktan seçmeli, boşluk doldurma, doğru/yanlış ve açık uçlu soru çeşitlerini içermektedir. İstanbul'da bulunan bir devlet okulunda öğrenim gören, 35 kişilik 4. Sınıf öğrenci grubu ile testin güvenirliğini artırmak amacıyla pilot uygulama yapılmıştır. Sonuçlar değerlendirilirken uzman görüşleri alınarak madde güçlük indeksi (p) ve madde ayırt edicilik indeksi (r) değerleri hesaplanmıştır. Değerlendirme sonucunda bazı sorular ve seçenekler değiştirilmiş, testin son hali ile esas uygulama yapılmıştır. Uygulama sonuçları nitel olarak sunulmuştur. Araştırma sonucunda öğrencilerin saf madde ve karışımlar konusunda oldukça fazla kavram yanılgısına sahip oldukları, karışımları ayırma yöntemleri konusunda eksik bilgiye sahip olmaları ve bunun sonucunda yine kavram yanılgısı oluştuğu, erime kavramını çözünme kavramı yerine kullandıkları, açık uçlu sorulara cevap vermekten kaçındıkları, tanım yapmakta ve mikroskobik düzeydeki olayları açıklamakta zorlandıkları tespit edilmiştir. Bu bulgular sonucunda fen bilimleri derslerinde öğretimden önce kavram yanılgılarının tespit edilip giderilmesinin önemi vurgulanmış ve bunun için kullanılabilecek bazı yöntemler önerilmiştir.