Özet:
Okul öncesi dönem insan hayatının ilerleyen yıllarında etkisi oldukça büyük olan bir
dönemdir. Bu dönemde kazanılan beceri, bilgi ve tutumlar bireyin tüm yaşamını
şekillendirmektedir. Okul öncesi dönemde kişilik gelişiminin en önemli parçalarından
biri olan benlik gelişimi de büyük oranda bu dönemde gerçekleşmektedir. Çocukların
olumlu benlik algısı bir taraftan pozitif davranış eğilimini desteklerken diğer taraftan
olumsuz davranışları azaltmaktadır. Olumlu benlik algısına sahip çocuklar ise hem
kendilerine karşı hem de diğer insanlara karşı daha hoşgörülü ve saygılı davranırlar.
Böylelikle diğer insanlarla daha sağlıklı iletişim kurar ve olumlu etkileşim içerisine
girerler. Bu araştırma okul öncesi dönem çocuklarının benlik algıları ve farklılıklara
saygı düzeyleri arasındaki ilişkinin ve çeşitli demografik özelliklerin bunlar üzerindeki
etkisinin incelenmesini amaçlamaktadır. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel
tarama modeline uygun olarak temellendirilen araştırmanın verileri geçerlik ve
güvenirlik çalışmaları yapılmış olan DeMoulin Çocuklar İçin Benlik Algısı Testi
(DBAT), Farklılıklara Saygı Ölçeği ve demografik bilgi formu ile toplanmıştır.
Araştırmaya Orta Karadeniz Bölgesi’nde bulunan bir ildeki okul öncesi eğitim
kurumlarında eğitim alan 5 ve 6 yaşlarındaki 395 çocuk katılmıştır. Araştırma verileri
araştırmacı tarafından her öğrenciden bireysel olarak toplanmıştır. Verilerin analizinde
öncelikle normal dağılım testleri yapılmış, dağılımın normal olduğu görüldükten
sonra, Pearson Korelasyon Testi, ikili değişkenlerde Bağımsız Gruplar T Testi ve üçlü
değişkenlerde Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way Anova) testleri kullanılmıştır.
Yapılan analizler sonucunda çocukların benlik algıları ve farklılıklara saygı düzeyleri
arasında pozitif yönde ve anlamlı düzeyde ilişki bulunmuştur. Ayrıca çocukların
benlik algılarında cinsiyet, anne çalışma durumu, aile tipi ve doğum sırasına göre
anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Çocukların farklılıklara saygı düzeylerinde ise
anne çalışma durumuna göre anlamlı farklılık bulunmuş fakat cinsiyet, aile tipi ve
doğum sırasına göre anlamlı farklılık bulunmamıştır.
